Międzynarodowa komisja wybrała Czeskie Budziejowice na Europejską Stolicę Kultury w roku 2028. W finale konkursu był także także Broumov. W sumie o tytuł walczyły 4 czeskie miasta; oprócz Czeskich Budziejowic i Broumova, także Brno i Liberec.
Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury jest przyznawany na rok przez Unię Europejską jednemu lub większej liczbie miast europejskich, które dzięki temu mają możliwość zaprezentowania Europie swojego życia kulturalnego. Do tej pory dwa czeskie miasta zostały wyróżnione tym tytułem – Praga (w 2000 roku) i Pilzno (2015).
Czeskie Budziejowice, leżą na południu Czech, około 150 km od Pragi. Zostało założone jako miasto królewskie już w połowie XIII wieku. Dzięki korzystnemu położeniu na starym szlaku solnym między Pragą a Linzem, wzdłuż którego w późniejszych latach zbudowano pierwszą w Europie linię kolejową z zaprzęgiem konnym, miasto rozwijało się i nabierało coraz większego znaczenia. Mimo licznych wojen i pożarów, które dotknęły miasto w średniowieczu, do dziś zachowało się wiele interesujących zabytków. Czeskie Budziejowice mają jeden z najpiękniejszych rynków w Czechach. Ma on kwadratowy kształt i powierzchnię jednego hektara i otoczony jest kamienicami mieszczańskimi z podcieniami z okresu renesansu, baroku i klasycyzmu. Najokazalszą budowlą jest barokowy ratusz zbudowany w latach 1727 – 1730 na miejscu poprzedniej, renesansowej budowli. Ratusz ma bogato zdobioną fasadę, a na attyce umieszczone są rzeźby przedstawiające cztery cnoty mieszczańskie: mądrość, rozważność, odwagę i sprawiedliwość. Obok stoi fontanna Samsona, warto też odwiedzić katedrę św. Mikołaja z wolnostojącą dzwonnicą zwaną Czarną Wieżą, oraz muzeum motocykli w dawnej Zbrojowni.
Dumą miasta jest Budziejowicki browar Budvar, w którym już od 700 lat warzy się piwo według oryginalnej receptury.
Czeskie Budziejowice to obecnie stolica Czech Południowych, miasto, które do dzisiaj zachowało swój zabytkowy charakter będąc jednocześnie nowoczesnym centrum regionu.
fot: Cezary Rudziński