Dżerba to nie tylko raj wakacyjny, ale także miejsce, w którym można podziwiać setki kolorowych murali stworzonych przez artystów z całego świata.

Sączenie drinków pod palmą, morskie kąpiele, kuskus z baraniną i warzywami. Ewentualnie wielbłądy na pustyni, rzymskie budowle czy wioski Beduinów. Takie są zwykle pierwsze skojarzenia z Tunezją. Niekoniecznie sztuka nowoczesna. A jednak! Na Dżerbie już od dekady oglądać można setki intrygujących murali, wykonanych przez największych światowych grafficiarzy, w tym również Polaków.

Djerbahood – miasto street artu

Projekt „Djerbahood” powstał z inicjatywy francuskiej organizacji Itinerrance Gallery i miał na celu połączenie tradycyjnej architektury Dżerby ze współczesnym street artem. W przedsięwzięciu, trwającym od 2014 roku wzięło do tej pory udział ponad 150 artystów z 34 krajów, tworząc na ścianach bielonych budynków około 250 murali. Każdy z nich opowiada unikalną historię i nawiązuje do różnorodnych kultur, stylów i technik artystycznych.

Murale można podziwiać w małej wiosce Erriadh. Są one mieszanką abstrakcji, realizmu, a także tradycyjnych motywów tunezyjskich. Często pojawiają się postacie z lokalnego folkloru, wzory berberyjskie oraz współczesne interpretacje mitologii arabskiej. Wielu artystów eksperymentowało z fakturą i strukturą ścian, co nadało ich dziełom niepowtarzalny charakter. Wiele prac przedstawia także codzienne życie mieszkańców, podkreślając ich kulturę i zwyczaje. Wśród nich znajdują się prace znanych artystów, takich jak ROA, C215, eL Seed, A1ONE, M-City, NeSpoon czy Add Fuel.

Trudne początki

Projekt nie został przyjęty entuzjastycznie przez wszystkich mieszkańców. Na początku wielu z nich było sceptycznych wobec pomysłu malowania murali na ich rodzinnych domach i publicznych budynkach. Jednak po pierwszych realizacjach zobaczyli oni, jak bardzo sztuka wzbogaca ich przestrzeń. Niektórzy, którzy początkowo odmówili, później żałowali swojej decyzji i prosili o kolejne murale. Organizatorzy zadbali również o zakup materiałów do renowacji budynków, aby przygotować je pod prace artystów.

Wpływ street artu na społeczność

Projekt „Djerbahood” nie tylko wzbogacił krajobraz artystyczny wyspy, ale także wpłynął na lokalną społeczność. Mieszkańcy Houmt Souk i Erriadh poczuli się dumni z tego, że ich domy stały się dziełami sztuki. Co więcej, street art przyciągnął turystów, co przyczyniło się do rozwoju gospodarczego regionu. Erriadh, która wcześniej była zapomnianym miejscem, odzyskała blask i stała się jednym z najczęściej odwiedzanych punktów na mapie Dżerby. W 2022 roku projekt został odświeżony, a pięćdziesięciu artystów dodało nowe prace, co pozwoliło kontynuować ideę artystycznej transformacji miejsca.

Djerbahood inspiracją

Sukces „Djerbahood” zainspirował podobne projekty na świecie, ukazując, że street art może być czymś więcej niż tylko subkulturowym zjawiskiem. Stał się sposobem na rewitalizację przestrzeni miejskiej i budowanie mostów międzykulturowych. Pokazał również, że sztuka uliczna może być potężnym narzędziem do promowania lokalnej tożsamości i historii, a także do ożywienia zapomnianych przestrzeni miejskich.

Dżerba to miejsce, gdzie tradycja spotyka się z nowoczesnością, a street art stał się integralną częścią jej tożsamości. Odwiedzenie Erriadh stało się dla turystów odwiedzających Tunezję kolejnym „must see”, nie mniej ważnym niż starożytna Kartagina, nastrojowe Sidi Bou Said czy amfiteatr w El Jem.

Więcej informacji o Tunezji znajdziesz na Discover Tunisia.

Tekst i zdjęcia: Dariusz Rostkowski