Warna nazywana morską stolicą Bułgarii, to jeden z najpopularniejszych letnich kierunków nad Morzem Czarnym. Wraz z pobliskim kurortem Złote Piaski oferuje mnóstwo atrakcji dla każdego – od plażowiczów po miłośników historii i kultury.

Plaże są długie, piaszczyste, a bogata infrastruktura turystyczna, nowoczesne hotele, mineralne i termalne wody umożliwiają atrakcyjne spędzenie wakacji w każdą pogodę. Umiarkowany klimat śródziemnomorski – z gorącym latem i łagodną zimą – sprzyja kąpielom w ciepłym Morzu Czarnym. Morską stolicę Bułgarii odwiedzamy na zaproszenie Visit Varna i przy wsparciu Narodowego Przedstawicielstwa Turystycznego Bułgarii w Polsce.

Miasto Warna (rzymskie Odessos) pragnie zainteresować turystów z Polski swoimi wspaniałymi zabytkami i bogatą kulturą w czasie wolnym od plażowania i morskich kąpieli. A naprawdę jest co podziwiać, o czym przekonałyśmy się podczas krótkiego ale intensywnego zwiedzania Warny i okolic pod przewodnictwem Swetłany Wójcik, rodowitej Bułgarki ze Starej Zagory, od lat związanej z Polską.

Bułgaria ma do zaoferowania dużo więcej i to przez cały rok. Podczas licznych festiwali w Warnie i okolicach można poznawać bogactwo kultury, korzystać z wyjątkowych zasobów SPA i wód termalnych, a także korzystać z miejscowej kuchni – od wykwintnej po tę zwyczajną, nie mniej smakowitą. Zasoby wód termalnych stawiają Bułgarię na 2. miejscu w Europie (po Islandii) pod względem liczby źródeł mineralnych – mówiła podczas spotkania Snieżana Apostołowa, zastępczyni prezydenta miasta ds. turystyki.

Gorące i lecznicze
Bogactwo wód termalnych i mineralnych Bułgaria wykorzystuje przez cały rok inwestując w nowe obiekty oraz modernizując te nieco starsze, aby można było zaoferować gościom holistyczne podejście do zdrowia, włączając w to różnorodne programy żywieniowe. Pod koniec wrześniu 2025 roku do Europejskiego Stowarzyszenia Historycznych Miast Termalnych (EHTTA) – prestiżowej sieci zrzeszającej najważniejsze destynacje SPA i termalne w Europie – została oficjalnie przyjęta bułgarska Hisarya (ok. 170 km od Sofii) ze znanymi od czasów rzymskich leczniczymi właściwościami miejscowych wód.

Pragnąc poznać jakość bułgarskich wód korzystamy na początek z basenu w 5*hotelu Melia Grand Hermitage w Złotych Piaskach. Jakość i temperatura wody jest bez zarzutu.

Hotel Melia dzięki środkom z Unii Europejskiej przeszedł w 2025 roku modernizację i jest naprawdę luksusowym obiektem, mimo tego, że jest naprawdę duży (9 pięter i 727 pokoi). Jego menagerka Tsvelina Nikolova pokazuje nam baseny, siłownię, restauracje – od tej z typowo bułgarską kuchnią po włoskie smaki. Zaletą hotelu Melia jest to, że jest nieco oddalony od brzegu morza. Daje to możliwość relaksu wśród zieleni i mnóstwo miejsca do bezpiecznej zabawy dla dzieci, jak również na odpoczynek w cieniu drzew.

W ogrodowej wolierze spacerują pawie. Zewnętrzne baseny są dostosowane zarówno dla mniejszych dzieci jak i dla dorosłych, którzy chcieliby popływać bardziej wyczynowo. Dodatkowo hotelowy program The Level daje możliwość skorzystania z jeszcze wyższego poziomu ekskluzywnych usług i dostęp do licznych prywatnych przestrzeni.

Sea Garden, czyli Nadmorski Park
W warneńskim Parku Nadmorskim, jednym z najstarszych (założony w 1878 r.) i największych (ok. 82 ha) parków miejskich w Bułgarii poza Muzeum Przyrodniczym, Planetarium im. Mikołaja Kopernika, Akwarium Morskim i delfinarium do którego pierwszego delfina sprowadzono z Kuby, są boiska do różnego rodzaju gier i place zabaw. Latem odbywają się tu koncerty, przedstawienia teatralne i festiwale muzyczne.

Dobre sąsiedztwo
Z Warną sąsiaduje (ok. 17 km) kurort Złote Piaski, najpopularniejszy w Bułgarii. Poza plażą o długości 3,5 km i 100 m szerokości jest w Złotych Piaskach ponad dwieście hoteli, kasyno, przystań jachtową i park wodny. Deptak z kawiarniami i restauracjami przyciąga wieczorami mnóstwo mieszkańców i turystów.

Ponieważ w tym miejscu góry dochodzą do morza łącząc klimat górski i morski, Złote Piaski nazywane są płucami Bułgarii. Tu powstał też najmniejszy w Bułgarii Park Krajobrazowy Złote Piaski. Nim rozpoczęto budowę pierwszego hotelu „Rodzina” (Ojczyzna) w gwarnym dziś kurorcie Złote Piaski przywieziono w to miejsce z Albanii kilkanaście ciężarówek jeży, aby uporały się z plagą węży. Dziś spotkanie z wężami już nikomu nie grozi. Tuż obok znajduje się kurort Słoneczny Dzień, w którym jest tylko kilka hoteli należących do Rady Ministrów Bułgarii. Na wzgórzu nad Złotymi Piaskami znajduje się klasztor w skale – Aładża (z tureckiego Pstrokaty). Prowadzi do niego ze Złotych Piasków niebieski szlak pieszy (ok. 3 km).

Klasztor ukryty w skale. Aładża
Wapienne skały o wysokości dochodzącej nawet do 40 metrów kontrastują z zielenią drzew. 12 milionów lat temu teren ten zajmowały wody Morza Sarmackiego, pokrywające niemal całą południowo-wschodnią Europę. Wydrążone w miękkiej skale cele mnichów ukryte były za zewnętrzną ścianą, a bracia dostawali się do nich po sznurowych drabinkach. Prowadzili życie w milczeniu i bezruchu, co miało ich zbliżyć do Boga. Odkrycie tego średniowiecznego klasztoru Bułgarzy zawdzięczają Czechom, braciom Karolowi i Herminowi Szkorpil. Nazywani są oni założycielami bułgarskiej archeologii. Dzięki nim powstało również w 1887 roku Muzeum Archeologiczne w Warnie, którego oddziałem jest właśnie klasztor Aładża.

Festiwalowe lato w Warnie
Podczas tegorocznego Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego „Lato w Warnie” udało nam się posłuchać w auli uniwersytetu ekonomicznego recitalu światowej sławy bułgarskiego skrzypka Swetlina Rusewa.

Jego gry na skrzypcach Stradivariusa przyszedł posłuchać naprawdę tłum. Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Lato w Warnie” jest pierwszym festiwalem muzycznym w Bułgarii, założonym w 1926 roku, tuż po oficjalnym otwarciu Warneńskich Łaźni Morskich – pierwszego ośrodka SPA w nadmorskim mieście. W 2019 roku Festiwal Muzyczny „Letnia Warna” został uhonorowany europejskim znakiem jakości (EFFE) za swój program i organizację spośród 715 festiwali w całej Europie. Letnie festiwale w Warnie rozpoczynają się w czerwcu i trwają do początków października – od teatralnych i jazzowych po folkowe. Tymczasem na Europejski Festiwal Muzyczny miasto Warna zaprasza od 9 października do 16 listopada 2025.

Polskie ślady w Warnie
Odwiedzamy ważne nie tylko dla Polaków miejsce – Mauzoleum Władysława III Warneńczyka. Otwarto je w odnowionym dawnym trackim pełnowymiarowym grobowcu, z przedsionkiem, w parku im. Władysława Warneńczyka. Król Polski i Węgier Władysław III Jagiellończyk wprawdzie bitwę z Turkami przegrał, ale i tak Bułgarzy kochają go za to że stanął na czele chrześcijańskich wojsk i walczył w obronie wiary i uwolnienia Bułgarii od Turków.

Władysław III Jagiellończyk wraz z węgierskim dowódcą Janosem Hunyadym stanęli do walki z trzykrotnie liczniejszą armią turecką na polach pod Warną. Decydująca bitwa rozegrała się 10 listopada 1444 roku. Murad II już prawie żegnał się z życiem, widząc pogrom swojej armii, a wtedy pewien zwycięstwa młody polski król i 500 rycerzy ruszyli na 10-tysięczne oddziały janczarów sułtana z zamiarem zdobycia jego głowy. Król wprawdzie dotarł do janczarów i sułtańskiego stanowiska dowodzenia, ale został okrążony. Jego koń się potknął, król upadł na ziemię, a janczar Kodża Hazer odciął mu głowę. I tak zakończyła się szarża królewska. Sułtan poniósł królewską głowę do Odrynu (dzisiejsze Edirne, Turcja) i Bursy, ku przestrodze kolejnych buntowników. Po bitwie nie odnaleziono ani królewskiego ciała, ani jego zbroi, co do dziś prowokuje legendy na temat pojawiania się polskiego króla a to na Maderze, a to w innych miejscach. Bitwa pod Warną była ostatnią i decydującą. Po niej Bałkany i Europa Południowo-Wschodnia znalazły się na kolejne stulecia pod panowaniem Imperium Osmańskiego.
Kwiaty przy symbolicznym grobie króla (jest to replika wawelskiego grobowca władcy) u stóp którego widnieje figura młodego lwa – atrybut siły i męstwa – w imieniu VisitVarna i naszym złożył uroczyście Mładen Stojanov z Działu Turystyki Urzędu Miasta i Gminy Warna.

Poza utworzeniem Mauzoleum Władysława Warneńczyka otwartym przez cara Borysa III w 1935 roku, imieniem polskiego króla nazwano również główną ulicę w Warnie. Być może stanie też w centrum Warny pomnik polskiego króla projektu Mariana Koniecznego. Pomysł na ten monument zrodził się jeszcze w latach 70. ubiegłego wieku ale nie doszedł do skutku. Dzisiaj Park i Mauzoleum Władysława Warneńczyka odwiedzają turyści, dzieci mają tu różnorodne zajęcia plenerowe, wiosną przyjeżdżają wycieczki z Polski na tzw. zielone szkoły, organizowane są obozy-szkoły dla dzieci i pokazy dla turystów. 10 listopada, w dniu bitwy i śmierci polskiego króla odbywają się uroczystości i festyny.

To zaledwie początek naszej bułgarskiej przygody na zaproszenie Urzędu Miasta i Gminy Warna, VisitVarna oraz Narodowego Przedstawicielstwa Turystycznego Bułgarii w Polsce.

fot.: Alicja Micuła