Boże Narodzenie nazywane jest przez Litwinów Kaledos. U naszych sąsiadów przygotowania do najpiękniejszych świąt w roku trwają zwykle od początku grudnia.
Tak jest chociażby w dwóch litewskich uzdrowiskach, blisko granicy z Polską. Odwiedzając w tym czasie położone nad Niemnem Birsztany i Druskienniki przenosimy się w prawdziwie magiczny klimat. Birsztany to wyjątkowy litewski kurort, słynący z malowniczego krajobrazu, orzeźwiającego i hartującego klimatu oraz wody mineralnej o leczniczych właściwościach. Wizytówką miasta są niepowtarzalne zakola Niemna, które możemy podziwiać z wieży widokowej, usytuowanej w parku regionalnym. Konstrukcja mierzy 51 metrów wysokości. Z góry widać urzekający krajobraz – panoramę miasta, pętle największej rzeki Litwy oraz lasy. Ten widok, zwłaszcza zimą, robi wrażenie!
Oczekiwanie na najpiękniejsze święta odbywało się w tym roku pod hasłem „Leśna ścieżka do Bożego Narodzenia w Birsztanach”. To powrót do prawdziwych tradycji bożonarodzeniowych w tym mieście. Główną atrakcją jest naturalna choinka, ustawiona w centrum kurortu. Świerk został podarowany uzdrowisku przez jedną z mieszkanek Birsztan, która – co ciekawe – zasadziła to drzewo, będąc dzieckiem…
Świąteczne zwyczaje w Birsztanach
Miejscowe kawiarnie i restauracje są w większości udekorowane, a klienci odwiedzający te miejsca mogą liczyć na drobny poczęstunek np. w postaci tradycyjnych pierników. W jednej z tutejszych restauracji (Pievos) znajduje się nawet punkt sprzedaży świątecznych ozdób i upominków, przez co wiele osób, wpadających tam na wykwintne śniadanie lub obiad, robi przy okazji niewielkie zakupy. W większości barów można zamówić grzaniec. W lokalu słynącym z serwowania włoskich dań (Caffeteria Little Italy) grzaniec serwowany jest na bazie białego wina. Oprócz tego można w tym miejscu skosztować także kilku lokalnych specjałów, którymi są chociażby ślimaki z pobliskiej hodowli, przygotowane po burgundzku oraz tradycyjny litewski chleb z dodatkiem buraków.
W Muzeum Sztuki Sakralnej odbywają się warsztaty edukacyjne, mające na celu podtrzymanie tradycji związanej z przygotowaniami do świąt Bożego Narodzenia. Odwiedzający to miejsce mogą zobaczyć jak powstają świąteczne pierniczki… Trzeba podkreślić, że Litwini i Polacy – z uwagi na długą wspólną historię – dzielą wiele zwyczajów związanych ze świętami Bożego Narodzenia. Jednym z nich jest łamanie się opłatkiem przy Wieczerzy Wigilijnej. W muzeum w Birtsztanach można przyjrzeć się procesowi wyrabiania opłatków tradycyjną metodą.
Do przygotowania ciasta używa się jedynie mąki pszennej i wody, które należy zmieszać. Pieczenie odbywa się przy pomocy formy, składającej się z górnej płyty opatrzonej we wzory – motywy religijne i płyty dolnej – zupełnie gładkiej. Znajdujące się w miejscowym muzeum urządzenie elektryczne do wyrobu opłatków zostało wyprodukowane w 1958 roku. W zbiorach muzealnych są także XVIII-wieczne szczypce do wypieku opłatków. W tym przypadku ciasto wylewano na gładką część formy, a następnie zamykano szczypce i wkładano na krótką chwilę do żaru w piecu.
W grudniowy wieczór warto wybrać się na spacer po Birsztanach. Ulice kurortu rozświetlają świąteczne iluminacje, a błyszczące drzewka rozsiane są po całym mieście.
Z uwagi na duże zainteresowanie pobytami leczniczymi w uzdrowisku Birsztany, obiekty sanatoryjne pracują tam na okrągło, nawet w okresie świąteczno-noworocznym.
Bajkowa sceneria w Druskiennikach
Uzdrowisko Druskienniki jest oddalone od Birsztan o ok. 90 km (jadąc na południe Litwy). Tam również odnajdziemy wyjątkowy, magiczny klimat świąt Bożego Narodzenia. Na terenie 12-tysięcznego miasta znajduje się wiele interesujących i nowoczesnych obiektów. Jednym z przykładów jest działająca przez cały rok kolej linowa, jedyna taka na Litwie.
Stacja początkowa kolei gondolowej położona jest w sąsiedztwie Parku Wodnego w Druskiennikach. Każda z czterech kursujących gondoli może pomieścić 10 osób. W trakcie podróży można zobaczyć wspaniałą panoramę miasta, niezwykłe lasy i zakola rzeki Niemen. Gondolą przedostaniemy się na drugą stronę Niemna, do ośrodka sportów zimowych. A tam – w śnieżnej arenie – oprócz jazdy na nartach pod dachem, na gości czekają przedświąteczne atrakcje. Głównie dla dzieci… Co roku w grudniu w śnieżnej arenie powstaje specjalna Rezydencja Bożonarodzeniowa w oprawie wyjątkowej scenografii, która jest miejscem występów artystycznych i zabaw dla najmłodszych.
Polska i Litwa mają jedne z najbardziej rozpowszechnionych tradycji świątecznych. Podobnie jak w naszym kraju, w okresie poprzedzającym święta, w litewskich miastach pojawiają się świetlne dekoracje, a w czasie Bożego Narodzenia domy są zdobione świerkowymi gałązkami. Litewskie Boże Narodzenie, zwane Kaledos, to również czas rodzinnych spotkań, wspólnego kolędowania i obdarowywania się prezentami. I tak jest w Druskiennikach, gdzie czas oczekiwania na najpiękniejsze święta i nadejście Nowego Roku – już od początku grudnia – umila mieszkańcom i kuracjuszom bajkowy klimat. Przy alei Wileńskiej działa ogród świateł – plenerowa wystawa świetlnych lampionów, pełnych blasku i kolorów, robiąca szczególne wrażenie zwłaszcza o zmroku.
Liczne świetlne atrakcje przyciągają uwagę zarówno dzieci, jak i dorosłych. Część zwiedzających chętnie pozuje do zdjęć z postaciami z bajek. Taka magiczna atmosfera trwa w Druskiennikach aż do święta Trzech Króli. Na placu rozrywki, zlokalizowanym przy Parku Wodnym w Druskiennikach, można kupić lokalne potrawy i produkty oraz wyroby rękodzielnicze. W weekendy odbywają się tam koncerty, utrzymane w świątecznej atmosferze.
Najdalej wysunięte na południe miasto Litwy, znane jest z wyjątkowego mikroklimatu i wód mineralnych – solanek. Na kuracjuszy czeka tutaj 8 tysięcy miejsc w hotelach i obiektach sanatoryjnych. Turyści lubią przyjeżdżać do tego uzdrowiska również w okresie zimowym.